II Ka 370/23 - wyrok Sąd Okręgowy w Krośnie z 2024-02-06
1.Sygn. akt II Ka 370/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 6 lutego 2024 r.
Sąd Okręgowy w Krośnie II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia SO Janusz Szarek
Protokolant: stażysta Aleksandra Szybka
przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Krośnie – Gabrieli Wenc
po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2024 roku w Krośnie
sprawy M. M. (1) (M.) syna M. i W., urodzonego (...) w J.,
oskarżonego o przestępstwa z art. 278 § 1 k.k. i art. 284 § 2 k.k.
na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego
od wyroku Sądu Rejonowego w Krośnie z dnia 25 października 2023 roku, sygn. akt II K 639/23
uchyla wyrok w zaskarżonej części w punkcie IV co do przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. i sprawę przekazuje w tym zakresie Sądowi Rejonowemu w Krośnie do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II Ka 370/23 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1.CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
wyrok Sądu Rejonowego w Krośnie z dnia 25 października 2023 r. sygn. akt II K 639/23 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.1.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||
☒ w części |
☒ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.1.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
1.Ustalenie faktów w związku z dowodami |
1.5. Ustalenie faktów |
1.1.3. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.1.1. |
||||
1.1.4. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2.1. |
1.6. Ocena dowodów |
1.1.5. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
1.1.6.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
1.STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
3.1. |
Oskarżyciel publiczny zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść zapadłego orzeczenia, polegający na uznaniu, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie dostarczył wystarczających podstaw do uznania, że oskarżony M. M. (1) swoim zachowaniem zarzucanym w pkt II zrealizował znamiona czynu karalnego, choćby zawartego w art. 286 § 1 k.k., w sytuacji gdy analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku zgoła przeciwnego. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzut jest w pełni uzasadniony. Przypomnieć należy, iż zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Krośnie w pkt I uznał oskarżonego M. M. (1) za winnego przestępstwa kradzieży biżuterii na szkodę A. B., tj. przestępstwa z art. 278 § 1 k.k., zaś w pkt IV uniewinnił oskarżonego od zarzucanego mu przestępstwa przywłaszczenia powierzonych pieniędzy w kwocie 4.539,34 zł na szkodę A. B., tj. od przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. O ile słusznie Sąd Orzekający uznał, iż do przywłaszczenia przez oskarżonego powierzonych mu przez A. B. pieniędzy nie mogło dojść, a to ze względu na fakt, iż na skutek udzielonych oskarżonemu przez nią pożyczek, środki te stanowiły jego własność, zatem nie mógł on dopuścić się przywłaszczenia rzeczy stanowiących jego własność, w sytuacji gdy przedmiotem czynności wykonawczej przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. może być wyłącznie cudza rzecz ruchoma (pieniądze), o tyle uniewinnienie oskarżonego od zarzutu realizacji przestępstwa w ramach tego samego zdarzenia faktycznego, jawi się jako co najmniej przedwczesne. W pełni zasadnie oskarżyciel publiczny podnosi, iż błędnie Sąd Orzekający wyszedł z założenia, iż poczynione w sprawie ustalenia faktyczne, w zakresie zarzutu II aktu oskarżenia, dotyczącego przywłaszczenia pieniędzy, pozwalały na wydanie orzeczenia uniewinniającego, przy jednoczesnym braku podstaw do przypisania oskarżonemu przestępstwa oszustwa z art. 286 § 1 k.k.. Tym samym ustalenia faktyczne w powyższym zakresie okazały się błędne. Oskarżony M. M. (1), składając wyjaśnienia w postępowaniu przygotowawczym (k. 31), potwierdził fakt pożyczania od pokrzywdzonej pieniędzy. Jednocześnie wskazał, iż miał świadomość, że pieniędzy tych nie odda. Z jego wyjaśnień wynika zatem, iż w chwili zaciągania pożyczek nie miał zamiaru ich zwrotu, wprowadzając pokrzywdzoną tym samym w błąd i doprowadzając ją do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Powyższe wskazuje, iż oskarżony M. M. (1) swoim zachowaniem mógł zrealizować znamiona przestępstwa oszustwa z art. 286 § 1 k.k., zgodnie z którym penalizacji podlega ten, kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, czego Sąd Orzekający nie dostrzegł. Nie winno przy tym budzić wątpliwości, iż ubiegając się o udzielenie pożyczek oskarżony działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. |
||
Wniosek |
||
Oskarżyciel publiczny wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w pkt IV w części uniewinniającej oskarżonego M. M. (2) od zarzucanego mu czynu określonego w art. 284 § 2 k.k. i w tym zakresie przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wniosek jest oczywiście uzasadniony. Sąd Orzekający, uniewinniając oskarżonego M. M. (1) od popełnienia przestępstwa z art. 284 § 2 k.k., wprawdzie rozważał, czy zachowanie oskarżonego nie zrealizowało znamion innego przestępstwa, w niniejszej sprawie przestępstwa oszustwa z art. 286 § 1 k.k., jednakże rozważania te nie okazały się dość wnikliwe. Rozstrzygnięcie zatem w przedmiocie uniewinnienia jest co najmniej przedwczesne, a tym samym podlega uchyleniu i w tym zakresie sprawa przekazaniu Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. |
1.OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
1.7. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
1.8. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwięźle o powodach zmiany |
|
1.9. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
1.1.7. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
5.3.1.1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego w Krośnie z dnia 25 października 2023 r. sygn. akt II K 639/23, w pkt IV, w części uniewinniającej oskarżonego M. M. (1) od zarzucanego mu czynu określonego w art. 284 § 2 k.k. wydany został przedwcześnie i jako taki podlega uchyleniu, zaś w tym zakresie sprawa przekazaniu Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Obowiązkiem bowiem sądu przed wydaniem wyroku uniewinniającego było rozważenie, czy w ramach skargi oskarżyciela, a więc w granicach zdarzenia faktycznego objętego zarzutem oskarżenia, nie można dokonać subsumpcji czynu objętego skargą pod inny przepis ustawy karnej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 września 2006 r. sygn. akt IV KK 194/06, publik. w OSNwSK 2006, poz. 1663), do czego uprawniał sąd art. 399 § 1 k.k. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli w toku rozprawy okaże się, że nie wychodząc poza granice oskarżenia można czyn zakwalifikować według innego przepisu prawnego, sąd uprzedza o tym obecne na rozprawie strony. Sąd Orzekający nie uprzedził strony o możliwości zmiany kwalifikacji prawnej czynu, lecz uniewinnił oskarżonego od zarzutu przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. Wprawdzie w uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia Sąd Orzekający podjął rozważania pod kątem przypisania oskarżone mu przestępstwa z art. 286 § 1 k.k., lecz przedwcześnie i błędnie uznał, iż samo przyznanie oskarżonego, iż w chwili pożyczania pieniędzy nie miał zamiaru ich zwrócić, nie stanowi wystarczającej podstawy do przypisania mu przestępstwa oszustwa. Nie zostało bowiem wykazane, by oskarżony chciał uzyskać korzyść majątkową i chciał w tym celu użyć określonego sposobu działania. Stanowisko to wydaje się przedwczesne, w sytuacji gdy pobierając pożyczone mu pieniądze oskarżony niewątpliwie chciał uzyskać korzyść majątkową, pozwalająca mu zaspokoić bieżące wydatki życia codziennego, a jednocześnie nie miał zamiaru ich zwrotu, wprowadzając pokrzywdzoną tym samym w błąd i doprowadzając ją do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd I instancji uprzedzi strony o możliwości zmiany kwalifikacji prawnej zarzucanego oskarżonemu przestępstwa, stosownie do art. 399 § 1 k.p.k., po czym rozważy czy w ramach tego samego zdarzenia faktycznego można oskarżonemu postawić zarzut popełnienia przestępstwa z art. 286 § 1 k.k., popełnionego w ramach czynu ciągłego z art. 12 § 1 k.k. |
|||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
5.3.1.4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
1.1.8. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
1.10. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
1.Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
1.PODPIS |
0.1.1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Oskarżyciel publiczny |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Rozstrzygnięcie o winie |
|||||
0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||
☒ w części |
☒ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
0.1.1.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Krośnie
Osoba, która wytworzyła informację: Janusz Szarek
Data wytworzenia informacji: