Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Krośnie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 179/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Lesku z dnia 22 stycznia 2020r. sygn. akt II K 201/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanemu oskarżonemu; obrazę przepisów w innymi wypadku niż z art. 438 pkt 1) k.p.k., a to naruszenie przepisów:

art. 4 § 1 k.k. w zw. z art. 107 § 4a k.k. w zw. z art. 21 ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw z dnia 20 lutego 2015 r. (Dz.U. z 2015 r., poz. 396 z późn. zm.; dalej jako „ustawa nowelizująca”) przez niezastosowanie przepisów względniejszych dla oskarżonego i braku uznania, że nastąpiło zatarcie skazania za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k.;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten jest całkowicie bezzasadny, ponieważ przepis art. 108 k.k. nie był nowelizowany i w chwili czynu miał takie samo brzmienie jak w chwili orzekania. Stanowił on i stanowi, iż jeżeli sprawcę skazano za dwa lub więcej nie pozostających w zbiegu przestępstw, jak również jeżeli skazany po rozpoczęciu, lecz przed upływem okresu wymaganego do zatarcia skazania ponownie popełnił przestępstwo, dopuszczalne jest tylko jednoczesne zatarcie wszystkich skazań.

Z tego powodu zatarcie skazania za wcześniejszy czyn z art. 178a § 1 k.k. było wykluczone i wyrok jest w tym zakresie słuszny, a apelacja chybiona.

Lp.

Zarzut

2

Obraza art. 108 k.k. przez jego nieprawidłowe zastosowanie polegające na przyjęciu, że przed upływem zatarcia skazania za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. oskarżony popełnił kolejne przestępstwo, a potem następne, podczas gdy art. 108 k.k. nie ma w niniejszej sprawie zastosowania;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten jest błędny, z powodu opisanego powyżej. Zupełnie nie wiadomo, co autor apelacji miał na myśli, twierdząc iż „art. 108 k.k. nie ma w niniejszej sprawie zastosowania”. Jest to przepis powszechnie obowiązującego prawa, a obrońca nie potrafił racjonalnie określić, dlaczego uważa, że w sprawie jego klienta tenże przepis miałby nie obowiązywać. Jest to jego własna – lecz całkowicie błędna wykładnia prawa, z którą Sąd się nie może zgodzić.

Z analizy przepisu art. 108 k.k. wynika, że zatarciu ulegają albo wszystkie skazania łącznie, albo żadne, gdy sprawca nadal popełniał przestępstwa, jak to miało miejsce w sprawie omawianej. Zatarcie skazania za czyn z art. 178a § 1 k.k. nie mogło zatem nastąpić.

Lp.

Zarzut

3

Obraza art. 178a § 4 k.k. przez jego nieprawidłowe zastosowanie polegające na przyjęciu, że wobec uprzedniego skazania za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. właściwa jest w/w kwalifikacja prawna, podczas gdy skazanie za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. uległo zatarciu i właściwą kwalifikacją prawną było przyjęcie występku z art. 178a § 1 k.k. zamiast art. 178a § 4 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten jest w zasadzie powtórzeniem poprzednich, a tylko ujętym w inny sposób. Ustalono już, że Sąd Rejonowy słusznie i poprawnie uznał, że zatarcie poprzedniego skazania nie nastąpiło, z uwagi na treść art. 108 k.k., zatem był władny do skazania oskarżonego za czyn z art. 178a § 4 k.k. i nie można mu w tym przypisać błędu.

Lp.

Zarzut

4

Rażąca niewspółmierność orzeczonej kary przez wymierzenie oskarżonemu za przestępstwo z art. 178a § 4 k.k. kary 6 miesięcy pozbawienia wolności, co nastąpiło przez niezastosowanie art. 37a k.k. podczas gdy okoliczności zdarzenia z 1 grudnia 2019r. oraz właściwości i warunki osobiste oskarżonego wskazywały na możliwość orzeczenia kary innej niż pozbawienie wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten jest nieuzasadniony. Kara była efektem nie tylko oceny tego konkretnego zdarzenia, lecz i licznej uprzedniej karalności M. K.. Prowadząc samochód pełen ludzi pod wpływem alkoholu, spowodował groźną sytuację, co już samo w sobie nakazywało orzec karę odczuwalną. Ponadto, był wiele razy karany za różne przestępstwa i nie zmienił swojego sposobu postępowania. Kary orzekane dotychczas były nieskuteczne, właśnie z powodu swojej łagodności. W tym kontekście, kara orzeczona także wydaje się niewielka, lecz z uwagi na kierunek zaskarżenia, Sąd skupi się tylko na zarzucie jej rażącej surowości. Jest to zarzut niczym nie poparty, a autor apelacji zdaje się nie dostrzegać ośmiu wcześniejszych wyroków skazujących i okoliczności w jakich doszło do obecnie omawianego przestępstwa.

Określenie „rażącej niewspółmierności kary”było przedmiotem wielokrotnych rozważań doktryny i orzecznictwa Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych. Wypracowano w tym zakresie spójne stanowisko. W jego myśl o „rażącej niewspółmierności kary w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. (art. 387 pkt 4 d.k.p.k.) nie można mówić w sytuacji gdy Sąd wymierzając karę, uwzględnił wszystkie okoliczności wiążące się z poszczególnymi ustawowymi dyrektywami i wskaźnikami jej wymiaru, czyli wówczas gdy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego ustawową (art. 53 § 1 k.k.) zasadę sądowego wymiaru kary, nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się utrzymać w kontekście wymagań wynikających z ustawowych dyrektyw determinujących wymiar kary” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 lipca 1982 r., Rw 542/82, OSNKW 1982/12/90).

„Rażąca niewspółmierność kary” zachodzi tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć wpływ na wymiar kary, można przyjąć, iż zachodziłyby wyraźne różnice pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I instancji a karą, którą należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego prawidłowej oceny dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. Na gruncie cytowanego przepisu nie chodzi o bowiem o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać by można „rażąco” niewspółmierną w stopniu nie dających się zaakceptować” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi, sygn. akt II AKa 116/00, Prok. i Pr. 2002 /1/29).

Przenosząc te twierdzenia na grunt przedmiotowej sprawy należy stwierdzić, iż kara i środki karne są adekwatne do czynu, jego okoliczności oraz do faktu braku jakiejkolwiek poprawy po wcześniejszych ośmiu skazaniach. Tym razem sprawca musi odczuć, że nie będzie już tolerancji dla łamania prawa i że takie postępowanie nie opłaca mu się, bo wiąże się z dużymi niedogodnościami, które dotykają nie kogo innego, lecz właśnie jego. Skłoni to do unikania konfliktów z prawem w przyszłości. Żadna kara wolnościowa nie przyniosłaby pożądanego efektu wychowawczego i nie jest to tylko prognoza, a raczej ocena braku jakichkolwiek efektów uprzednich skazań na kary wolnościowe. Należy zatem z takich kar zrezygnować wobec M. K. i przejść w jego wypadku na kary izolacyjne, bo tylko one mogą przynieść pożądany skutek prewencyjno-wychowawczy, a taki przecież jest podstawowy cel procesu karnego.

Lp.

Zarzut

5

Rażąca niewspółmierność środka karnego przez orzeczenie dożywotniego zakazu prowadzenie wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym, co nastąpiło przez niezastosowanie art. 42 § k.k. w zakresie w jakim przepis ten przewiduje możliwość odstąpienia od orzeczenia dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym z uwagi na wyjątkowy przypadek uzasadniony szczególnymi okolicznościami.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest nieuzasadniony. Jak już wskazano, orzeczenie o karze i środku karnym dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów uznano za adekwatne, właściwe i przystające do postawy oskarżonego. Zasady prowadzenia pojazdów po drogach publicznych są jasne, a najbardziej jasna z nich jest zasada trzeźwości, którą oskarżony złamał już nie pierwszy raz. Praktyka orzecznicza zmierza w kierunku bezwzględnego karania osób, które za nic mają bezpieczeństwo innych uczestników ruchu i swoim zachowaniem zagrażają im. Osoby takie muszą być definitywnie eliminowane z dróg jako kierowcy, w interesie całego społeczeństwa. W tym wypadku jest to już nie pierwsze skazanie za przestępstwo tego rodzaju, a skoro z pierwszego oskarżony nie wyciągnął wniosków, to należy je wyciągnąć za niego i zakazać mu kierowania pojazdami na zawsze. Wymaga tego interes społeczny, względy na prewencję i bezpieczeństwo uczestników ruchy drogowego.

W sprawie nie zaistniały żadne szczególne okoliczności nakazujące odstąpienie od stosowania tego środka albo złagodzenia go. Oskarżony ryzykował życie swoje, czwórki pasażerów i innych uczestników ruchu, jechał bez celu, na wycieczkę. Nie musiał prowadzić pojazdu, lecz dokonał takiego wyboru. Teraz zmierzy się z jego skutkami. Postawa jego w żaden sposób nie pozwala na łagodne potraktowanie czy uznanie jego przypadku za wyjątkowy. Jest to standardowy przypadek niepoprawności sprawcy, na który należy reagować stanowczo.

Lp.

Zarzut

Lp.

Zarzut

Wniosek

Wniosek o zmianę kwalifikacji prawnej czynu na art. 178a § 1 k.k. i w konsekwencji zmianę wyroku w zakresie rozstrzygnięcia o karze i środku karnym przez wymierzenie kary grzywny, środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 lat oraz świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 5.000,00 zł, ewentualnie w razie uznania, że nie doszło do obrazy przepisów prawa materialnego: zmianę wyroku w zakresie rozstrzygnięcia o karze i środku karnym przez wymierzenie kary nieizolacyjnej (grzywny lub kary ograniczenia wolności) oraz środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 5 lat oraz świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 10.000,00 zł.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wnioski apelacyjne są niezasadne.

Pierwszy, tj. o zmianę kalifikacji prawnej czynu, co miałoby pociągać za sobą zmianę orzeczenia o karze i środku karnym, okazał się bezzasadny, z uwagi na treść art. 108 k.k. Przepis ten wbrew sugestii obrony, nie był nowelizowany i nie ma mowy o stosowaniu jego korzystniejszej lub mniej korzystnej wersji. Jest on niezmienny, jasny i precyzyjnie wskazujący, że zatarcie skazania w tym przypadku nie zaistniało. To przesądzało o bezzasadności zarzutów apelacyjnych w zakresie kwalifikacji prawnej czynu.

Niezasadny jest także wniosek o zmianę kary i środka karnego. Obrońca domaga się by Sąd premiował sprawcę za powrót do przestępstwa i ponowne łamanie prawa, ale tego Sąd zrobić nie może. Sprawca musi być napiętnowany, by wreszcie zrozumiał że wracając do przestępstwa i łamiąc prawo po raz wtóry, szkodzi przede wszystkim samemu sobie, bo to on – a nie kto inny – ponosi skutki tych zachowań. Skutek tych zachowań musi być zatem adekwatny, dotkliwy i sprawiedliwy, a takie są orzeczona kara i środki karne.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok utrzymano w mocy w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok należało uznać za słuszny i trafny w zakresie winy oraz kary i środków karnych, które są współmierne i adekwatne. Zastosowano właściwą kwalifikacje prawną i orzeczono trafne, pożądane wręcz w przypadku osoby niepoprawnej, sankcje. Sąd uwzględnił całokształt okoliczności zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego. Wyrok zasługiwał na utrzymanie go w mocy.

Apelacja okazała się nietrafna, ponieważ obrońca z niezrozumiałego powodu uważał błędnie, że przepis art. 108 k.k. nie będzie miał zastosowania, z czym nie można się zgodzić.

Natomiast wystąpienie o obniżenie kary i środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów, w kontekście okoliczności sprawy i nagannej postawy sprawcy, nie mogło znaleźć uznania u Sądu, z przyczyn podanych powyżej.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach zmiany

Nie dotyczy

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie dotyczy

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

I

Sad Odwoławczy, wobec nieuwzględnienia apelacji wniesionej na korzyść oskarżonego, zasądził od niego koszty sądowe za postępowanie odwoławcze oraz opłatę za drugą instancję, Podstawą są przepisy art. 636 § 1 k.p.k. oraz art. 8 ustawy o opłatach w sprawach karnych.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Co do kwalifikacji prawnej, kary i środka karnego.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana