II Ka 136/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Krośnie z 2024-05-15
Sygn. akt II Ka 136/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 15 maja 2024r.
Sąd Okręgowy w Krośnie II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia SO Arkadiusz Trojanowski /spraw./
Sędziowie: Sędzia SO Artur Lipiński
Sędzia SO Jakub Szczerbań
Protokolant: sekr. sądowy Aleksandra Szybka
przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Brzozowie – Marcina Boboli
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 maja 2024 roku
sprawy M. T., s. J. i K. z d. W., ur. (...) w B.
o wyrok łączny
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę z urzędu skazanego
od wyroku Sądu Rejonowego w Brzozowie z dnia 19 lutego 2024 roku,
sygn. akt II K 202/23
I. utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy,
II. zwalnia skazanego M. T. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze,
III. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata A. K. – Kancelaria Adwokacka w B. kwotę 240zł /dwieście czterdzieści złotych/ tytułem zwrotu nieopłaconych kosztów obrony z urzędu skazanego w postępowaniu odwoławczym.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II Ka 136/24 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
wyrok łączny Sądu Rejonowego w Brzozowie z dnia 19 lutego 2024r., sygn. akt II K 202/23 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.1.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||
☒ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.1.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
1.5. Ustalenie faktów |
1.1.3. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.1.1. |
||||
1.1.4. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2.1. |
1.6. Ocena dowodów |
1.1.5. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
1.1.6.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
3.1. |
Obrońca oskarżonego zarzuciła rażącą niewspółmierność kary orzeczonej wobec oskarżonego i wymierzenie mu kary łącznej w wysokości 1 roku pozbawienia wolności oraz w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności w sytuacji, gdy w chwili zarzucanych mu czynów miał on ograniczone w znacznym stopniu rozumienie jego znaczenia oraz ograniczoną w stopniu znacznym zdolność do pokierowania swoim postępowaniem, co uzasadniało wymierzenie kary w łagodniejszym wymiarze i zastosowanie zasady pełnej absorpcji. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzut rażącej niewspółmierności kary należało uznać za niezasadny. Wymiar kary łącznej określa art. 86 § 1 k.k., który stanowi że sąd wymierza karę łączną w granicach powyżej najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy. Wydając wyrok łączny, Sąd kieruje się trzema zasadami: kumulacji, asperacji i absorbcji. Kumulacja oznacza zsumowanie się wszystkich kar podlegających łączeniu i wymierzeniu kary w wysokości danej sumy, system asperacji odnosi się do przypadków gdzie orzeczona kara łączna jest wyższa od najwyższej z kar podlegających łączeniu, ale jest jednocześnie niższa niż od sumy łączonych kar. Natomiast zasada absorbcji sprowadza się do wymierzenia kary łącznej w wysokości najwyższej z kar podlegających łączeniu. Natomiast zgodnie z art. 85a k.k. orzekając karę łączną, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele kary w zakresie społecznego oddziaływania, a także cele zapobiegawcze, które ma ona osiągnąć w stosunku do skazanego. W przedmiotowej sprawie Sąd pierwszej instancji łącząc kary, wymierzył je zgodnie z obowiązującymi przepisami określonymi w kodeksie karnym, a także wziął pod uwagę wszystkie okoliczności dotyczące osoby skazanego. Zgodnie z zasadami, Sąd Rejonowy wymierzył skazanemu karę łączną w punkcie I w wymiarze 1 roku i w punkcie II w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności, dokonując przy tym także właściwego zaliczenia na poczet orzeczonej kary w punkcie I okresu odbytej kary pozbawienia wolności w sprawie Sądu Rejonowego w Brzozowie z dnia 28 czerwca 2022r., sygn. akt II K 100/21. Wbrew zarzutowi apelacji nie można uznać, że wymierzone kary łączne charakteryzuje icvh rażąca niewspółmierność. W pierwszej kolejności podkreślenia wymaga sposób rozumienia przymiotnika „rażąca” w kontekście art. 438 pkt 4 k.p.k. Już samo potoczne rozumienie tego określenia nasuwa skojarzenia z czymś jaskrawym, rzucającym się w oczy, wyraźnym. Ustawodawca nie miał na celu dopuszczenia korygowania, na podstawie art. 438 pkt 4 k.p.k., jakiejkolwiek dysproporcji w karze, stąd użycie przymiotnika „rażąca” mającego zawężać zakres kognicji Sądu Odwoławczego. Aby można mówić o rażącej niewspółmierności kary orzeczonej, a tej jaka powinna być orzeczona, musi to być dysproporcja ewidentna i tak znaczna, że po prawidłowej subsumpcji i zastosowaniu dyrektyw, kara jest nieakceptowalnie niewspółmierna. Pogląd taki jest silnie ugruntowany tak w doktrynie, jak i orzecznictwie, co potwierdza między innymi wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 16 października 2014r., II AKa 305/14 (LEX nr 1567114), stanowiący, iż „na gruncie art. 438 pkt 4 k.p.k. nie chodzi o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby – również w potocznym znaczeniu tego słowa – „rażąco” niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nienadającym się wręcz do zaakceptowania.” W przedmiotowej sprawie, Sąd miał możliwość wymierzenia kary: w punkcie I – od 11 miesięcy pozbawienia wolności do 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności; w punkcie II – od 11 miesięcy pozbawienia wolności do 3 lat i 5 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd przy zastosowaniu jednej z trzech wskazanych zasad, ma swobodę w wymierzaniu kary, przy jednoczesnym uwzględnieniu celów zapobiegawczych i w zakresie społecznego oddziaływania. W ocenie Sądu Okręgowego, kary łączne jakie orzekł Sąd pierwszej instancji, są karami adekwatnymi i słusznymi. Wymierzył on skazanemu kary łączne pozbawienia wolności przy zastosowaniu asperacji, czyli zasady mieszanej dotyczącą kumulacji i absorpcji, co Sąd Odwoławczy w pełni podziela. Zarzut obrońcy, iż Sąd zastosował niewłaściwą zasadę, gdyż powinien zastosować zasadę pełnej absorpcji jest chybiony. W orzecznictwie podkreśla się, że nie można Sądowi orzekającemu skutecznie czynić zarzutu tylko z tego powodu, że nie zastosował zasady pełnej absorbcji, najkorzystniejszej dla skazanego. „Przepisy określające zasady orzekania kary łącznej nie mają kategorycznej wymowy w kwestii nakazu kierowania się wyłącznie dyrektywą pełnej absorpcji w odniesieniu do każdego skazanego. Skoro więc z tychże przepisów nie wynikał obowiązek kształtowania wymiaru kary łącznej przy zastosowaniu tylko jednej dyrektywy, najbardziej korzystnej dla skazanego, to fakt, iż sąd posłużył się metodą asperacji nie może stanowić podstawy do kwestionowania przedmiotowego rozstrzygnięcia. Instytucja wyroku łącznego nie jest przecież pomyślana jako premia dla przestępcy popełniającego większą liczbę przestępstw.” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 25 marca 2010r., II AKa 59/10, LEX nr 658856). Wymierzając kary łączne, właściwie Sąd Rejonowy wziął pod uwagę, iż relacje zachodzące pomiędzy czynami popełnionymi przez skazanego posiadają związek podmiotowy, przedmiotowy, a także istnieje odstęp czasowy pomiędzy czynami. Prawidłowo Sąd uwzględnił również opinię o skazanym z zakładu karnego. Jest to kolejny pobyt skazanego w warunkach izolacji penitencjarnej, a podczas odbywania kary był karany dyscyplinarnie. Ponadto, skazany jest uzależniony od alkoholu i był kierowany na leczenie odwykowe, jednakże samowolnie się oddalał z miejsca terapii. Podkreślenia wymaga, co wynika z opinii zakładu karnego, że skazany pozostaje bezkrytyczny wobec swojego postępowania i popełnionych przestępstw. Wskazane okoliczności przekonują, że skazany nie zasługuje na szczególne łagodzenie wymierzonych kar, a bez wątpienia ukształtowaną przez Sąd Rejonowy karę nie można uznać za rażąco niewspółmiernie surową. |
||
Wniosek |
||
Obrońca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie kary w łagodniejszym wymiarze. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Brak jest podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie skazanemu kar w łagodniejszym wymiarze. Orzeczone wobec skazanego kary łączne w należytym stopniu uwzględniają związek przedmiotowo-podmiotowy pomiędzy poszczególnymi przestępstwami, przebieg resocjalizacji skazanego w zakładzie karnym, potrzeby w zakresie celów zapobiegawczych jakie ma spełnić kara wobec skazanego oraz cele kary w zakresie jej społecznego oddziaływania. |
||
Wniosek |
||
Obrońca wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I Instancji. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Brak jest także podstaw do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Przeprowadzone w dotychczasowym postępowaniu zasady łączenia kar są prawidłowe, zaś ukształtowany wymiar kar łącznych jest słuszny. Nie zachodzi potrzeba uzupełnienia postępowania dowodowego, ani korekty zapadłych w sprawie rozstrzygnięć. |
OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
1.7. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy w całości. |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Wyrok należało uznać za słuszny i trafny. Wbrew twierdzeniom obrońcy skazanego nie doszło do rażącej niewspółmierności kary a wymierzone w wyroku Sądu Rejonowego kary łączne w pełni uwzględniają dyrektywy jej wymiaru. |
|
1.8. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwięźle o powodach zmiany |
|
1.9. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
1.1.7. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
5.3.1.1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
5.3.1.4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
1.1.8. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
1.10. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
Koszty Procesu |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
II |
Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. Sąd zwolnił skazanego M. T. w całości od ponoszenia kosztów procesu za postępowanie odwoławcze. Sytuacja materialna, majątkowa i rodzinna skazanego oraz względy słuszności przemawiają za tego rodzaju orzeczeniem. |
||
III |
Na podstawie § 11 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, Sąd Odwoławczy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata A. K. – Kancelaria Adwokacka w B. kwotę 240 zł tytułem nieopłaconych kosztów obrony z urzędu skazanego w postępowaniu odwoławczym. |
||
PODPIS |
|||
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Krośnie
Osoba, która wytworzyła informację: Arkadiusz Trojanowski /spraw./, Artur Lipiński , Jakub Szczerbań
Data wytworzenia informacji: